బాలల నీతి పద్య కథలు: గొప్పలు తెచ్చిన కీడు...

ఒక్క యూరి చెఱువులోన ♦ నుండు కప్ప

చాలఁ బెద్దది యౌటచేఁ, ♦ జాల గర్వ

మున ’ఘనుఁడ’ నంచునుం గప్ప♦లనుఁ గదిసియు,

"నన్ను మించు జీవి జగాన ♦ నున్నదె?" యనె! 1

పిల్ల కప్పలు మదిలోన ♦ నుల్లసిలుచు,

’నిజమె కాఁబోలు’ నంచును ♦ నెయ్యముఁ గొని,

దానిఁ దమ రాజుగాఁ, దాము ♦ దాసులుగను

సేవఁ జేయఁ దొడఁగినవి ♦ స్థిరముగాను! 2

ఒక్కనాఁ డొక్క యెద్దు, పే♦రుక్కు గలది,

మందనుం దప్పి, దప్పిక ♦ నంది, చెఱువు

చెంతకునుఁ జేరఁ, గప్పలుఁ ♦ జిత్రముగనుఁ

జూడ మొదలిడినవి మున్నుఁ ♦ జూడకునికి! 3

పిల్ల కప్పలు వెంటనే ♦ పెద్ద కప్పఁ

జేరి, యిట్టుల నడిగెను ♦ శీఘ్రముగను;

"రాజ! నాఁడు ’నా కన్న వ♦ర్ణమ్మునందు,

దేహమందు గొప్పదియగు ♦ దేహి లేదు; 4

నన్ను మించు వారు జగము♦నను గలారె?’

యనుచుఁ జెప్పితిరయ మీరు! ♦ వినుఁడు, నేఁడు

మేము నీకన్న పెద్దదౌ, ♦ మేఘము వలె

నివ్వటిల్లు జంతువునుఁ గం♦టిమి తటమున!" 5

అనుచుఁ బలుకుచుండిన కప్ప♦లను గనుచును,

బెద్ద కప్పయు నెంతయో ♦ విస్మిత యయి,

"శీఘ్రమే నన్నుఁ గొనిపొండు! ♦ చేరఁ జనియు,

దాని వీక్షింతు నేనిప్పు" ♦ డనుచుఁ బలికె! 6

పిల్ల కప్పలు సనుచుండ, ♦ వేగముగను

వెంబడించియుఁ, దీరాన ♦ పెద్ద దైన

జంతువగు నెద్దునుం జూచి, ♦ సంభ్రమమునఁ,

దననుఁ బిల్ల కప్పలు నమ్మఁ♦గ, నిటు పలికె! 7

"దానిఁ జూచి యాశ్చర్యప♦డంగ వలదు!

దాని ’నె’ ద్దని యందురు! ♦ వీను లలర

వినుఁడు! చిన్నదౌ చెఱువు నో♦పెడునె యనుచు,

నేను పెరుగంగ లేదోయి ♦ నిక్కముగను! 8

నిజముగా నాదు రూపమ్ము ♦ నిపుడు పెంచి,

నాదు గొప్పనుఁ జూపింతు" ♦ ననుచుఁ బలుకఁ

జప్పటులఁ గప్ప లన్నియుఁ ♦ జఱచుచుండ;

వెంటనే పెద్ద కప్ప తాఁ ♦ బెరుఁగఁ దివిరె! 9

ఊపిరిని బిగఁబట్టియు, ♦ నొప్పునటులు

గాలిఁ బీల్చఁగఁ, గడుపుబ్బెఁ! ♦ గప్పలన్ని

చేరి, ’యె ద్దంతఁ గ’ మ్మనఁ, ♦ జేయునదియు

లేక, యింకను గాలిఁ బీ♦ల్చెను రయమున! 10

ఘనతఁ జాటంగ నెంచియుఁ ♦ గరము గాలిఁ

బీల్చు కొలఁదియు జఠరమ్ము ♦ పెరిఁగి పెరిఁగి,

ప్రేలి, మరణించె, బింకంపు ♦ పెంపు కతన!

గొప్పలకుఁ బోయి యాపదం ♦ గూల వలదు!! 11

స్వస్తి

గమనిక: మిత్రులారా ఈ దిగువ మీరు పెట్టే ప్రోత్సాహక వ్యాఖ్యలే నన్ను ద్విగుణీకృత ఉత్సాహవంతుణ్ణి చేసి మరిన్ని కథలు రాయడానికి పురికొల్పుతాయి. ఈ దిగువ వ్యాఖ్య రాయడం మరువ వలదు అని మనవి.