గురువారం, జనవరి 11, 2024
శ్రీయశస్వినీ! (పద్య దశకము)
ఆదివారం, నవంబర్ 12, 2023
నరకాసుర సంహారము - దీపావళి కథ!
నరకాసుర సంహారము - దీపావళి కథ!
తేటగీతులు:
అల హిరణ్యాక్ష సంహార కలన వసుధ
నోమిన హరిసాంగత్యాన భూమి కపుడు
కడుపు పండఁగ నరకునిఁ గనియు నతని
కిడెను ప్రాగ్జ్యోతిషపురము నుడుగరగను!
బాణు స్నేహాన నతఁడు దుర్వర్తనుఁడయి
దుష్కృతమ్ములఁ జేయుచు దుండగమున
మునుల బాధించుచుండెను ఘనుఁడ నంచుఁ
దనను మ్రొక్కంగఁ గోరుచుఁ దఱుముచుండు!
ఒక్కనాఁడు వసిష్ఠుండు మ్రొక్కుటకయి
యరిగెఁ బ్రాగ్జ్యోతిషంపుఁ గామాఖ్య దేవి
మందిరమునకు; నంత భూమాత సూనుఁ
డాలయమ్మును మూసినయంత మౌని;
"ఓరి మదగర్వమున రేఁగి యుర్వియందు
సజ్జనుల పరిభవమున సంతసమునుఁ
బొందుచుంటివి కావునఁ బొందెదవుర
మృతిని త్వజ్జన్మ కర్తయౌ పితరువలన!"
శాపమును విని నరకుండు జడిసి నలువ
కయి తపమ్మొనరించి యా కమలజుని ప్ర
సన్నుఁ గావించి దేవ రాక్షసుల చేత
మరణ మందకుండఁగ ఘన వరముఁ బొందె!
తద్వర జనిత గర్వ విస్తారుఁడయ్యు
దేవతల జయించియును, యతీశ్వరులకు
బాధ లిడి, షోడశ సహస్ర భామినులను
బంధితులఁ జేసి, చెలరేఁగె భయము లేక!
మునులు దేవతల్ హరికిని మొఱలు వెట్టి
నరకుఁ జంపి, బాధలఁ దీర్ప వర మడిగిరి!
సత్వరముగ శ్రీకృష్ణుండు సమరమందు
నరకుఁ జంపంగఁ బూని తా నరుగుచుండ;
అపుడు సాత్రాజితియె తోడ నరుగుఁదెంతు
ననుచు వేడి శ్రీకృష్ణుని ననుసరించి
వెడలె యుద్ధమ్మునకుఁ దాను వీరవనిత
పగిది వీరత్వ మెల్లెడఁ బల్లవింప!
అపుడు వెన్నుండు గరుడుని నాత్మఁ దలఁప,
నెదుట నిలఁబడ, సతితోడ నెక్కి తాను
వెడలి ప్రాగ్జ్యోతిషమునకు వీఁకతోడ,
నరకు రావించె ననిసేయ నచటి కపుడు!
ఆగ్రహోదగ్రుఁడై వాఁ డహంకరించి,
యగ్గిపైగుగ్గిలము వేయ భగ్గుమనెడి
రీతి నేతెంచి మార్కొని కృష్ణునపుడు,
పలువిధమ్ముల బాణాలు వదలి యెగసె!
కృష్ణుఁ డంతట నస్త్రశస్త్రోష్ణ సహిత
యుద్ధవిక్రమోర్జిత సుబలోన్నతుఁడయి
నరకుఁ దాఁకెను సత్య తననుఁ గనంగ
విశ్వమోహన రూపాన విహసితుఁడయి!
కాల్బలములు కరులు తురగములు తేరు
లన్ని ఖండతుండమ్ములు నయ్యె నంత
నరకుఁ డొక సాయకము వేయ నందసుతుని
తలకుఁ దాఁకియు మూర్ఛిల్లె దానవారి!
సత్యభామయె పృథ్వ్యంశ జనిత యగుట
కతనఁ జక్రియే మాయా ప్రకాశకుఁ డయి
మూర్ఛ నటియించె! భర్త సమ్మూర్ఛితుఁడయి
నంత సేదఁదేఱిచి సత్య యనికిఁ బూని!
ఒక్క కంటను హరిని నింకొక్క కంట
వైరిఁ జూచుచు శృంగార వీరములును
స్నేహ రోషాలు ముఖమునఁ జిందులాడ
ధనువు నంది విజృంభించెఁ ద్వరఁగ సత్య!
రోష రోహిత సందీప్త లోచనయయి,
నరకు సరకు సేయక, వేసి శరములెన్నొ,
కలఁత వడఁజేయఁగాఁ బ్రతీకార ముడిగి,
వాఁడె యప్రతిభుండయి వఱలె శిలగ!
అంతఁ జక్రియుఁ జక్రమ్ము హస్తమునను
గొనియు భూసుతుఁ దలఁ దెగఁ గొని నిలువఁగఁ,
గనిన సత్య మూర్ఛిల్ల, భూకాంత పొడమి,
కొమరుఁ జంపిన పతిఁగని, నుడివె నిట్లు;
"స్వజుని దుష్కృతాల్ సైరించి, వాని చరిత
జనులు చెప్పుకొనఁగఁ జిరస్థాయిగాను
నిల్పు మో దేవ!" యన, హరి "నేఁటి నుండి
జనులు "నరక చతుర్దశి" జరుపుకొండ్రు!
వాఁడు ప్రాచీదిశోదయ ప్రభల నాపి,
లోకులను జీఁకటినిఁ ద్రోచి, శోకమిడెను;
గాన, నేఁడు దీపమ్ముల ఘనముగాను
పూన్చి "దీపావళీ పర్వము" జరిపెదరు!
ఇట్లె ప్రతియేఁట లోకులు హితకరముగ
నాశ్వయుజ కృష్ణపక్షంపు టమవస తిథి
దీపము ల్వెలిఁగించి యీ దిశలు వెలుఁగఁ
గాను దీపావళియె వెల్గుఁ గరువుదీఱ!"
అనఁగఁ బృథ్వి యంతర్హిత యగుడు, సత్య
మూర్ఛఁ దేఱియు మగని నెమ్మోముఁ గనుచు,
విజయ కాంతులు ముఖమున వెల్లివిఱియ,
స్వీయ నగరికిఁ జనెఁ గుజద్విషునితోడ!
ఫలశ్రుతి:
"నరక సంహార కథ" వినినం జదివిన
జనుల కెపు డాయురారోగ్య సంపదలును
కీర్తి సౌఖ్యము లొనఁగూడి, క్షేమముగను
జీవితము వెల్గుఁ గావుత శ్రీధరు కృప!
ఓం సర్వం శ్రీకృష్ణార్పణమస్తు
రచన:
"మధురకవి"
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్లు
శుక్రవారం, ఆగస్టు 20, 2021
శ్రీ వరలక్ష్మీ వ్రత మాహాత్య్మ కథ
ఆ.వె.
సకల దేవతాళి సంస్తుతించుచునుండఁ
జేరి పార్వతియును, జిఱునగవుల
శివుఁడు తనదు భస్మసింహాసనమ్మునఁ
గొలువు దీఱఁ, బతినిఁ గోరెనిట్లు! (1)
ఆ.వె.
“స్వామి! స్త్రీలు సకల సౌఖ్యసౌభాగ్యముల్,
పుత్రపౌత్రవృద్ధిఁ బొందునట్టి
వ్రత మొకండుఁ దెలిపి, వ్రతవిధానమ్మును
జెప్పుమయ్య నాకుఁ జిత్త మలర!” (2)
కం.
సతి కోరఁగ విని, శివుఁడును
హిత మిత వాక్యముల ననియె, “హే పార్వతి! నీ
వతి వినయమునను గోరితి;
కుతూహల మ్మెసఁగ వినుము కోరిక తీఱన్! (3)
తే.గీ.
మగధదేశానఁ గుండిన మనెడి పట్ట
ణమున నొక ద్విజ, ‘చారుమతి’, మతి దధిజ,
పద్మ పదపద్మ సక్త సద్భక్తి హృదయ,
ఘన పతివ్రత, సద్వంద్య కలదు; వినుము! (4)
కం.
ఒకనాఁడు స్వప్నమందున
సకల ధనము లొసఁగు తల్లి, సాక్షా ద్రమయే
ప్రకటిత మాయెను సరగున
వికసిత కరుణా హృదబ్జ విలసితమణియై! (5)
తే.గీ.
“చారుమతి! నన్నుఁ బూజింపు, శ్రావణమునఁ
బౌర్ణమికి ముందునన్ శుక్రవారమందు!
సకల సౌభాగ్య సంతాన సౌఖ్యతతులఁ
గూర్చుదానను నమ్ముమో గుణవిశాల!” (6)
ఆ.వె.
అనుచుఁ బలికి మాయమాయె నా మాతయ;
చారుమతియు లేచి, సంతసించి,
“వరము లొసఁగు తల్లి! వరలక్ష్మి! కరుణించి,
మమ్ముఁ బ్రోవు మమ్మ! నెమ్మి నిమ్మ! (7)
కం.
హే మాతా! సంపత్కరి!
శ్రీ! మా! నారాయ ణీంది! సింధుజ! లక్ష్మీ!
నేమమున నిన్నుఁ గొలుతును;
నీ మనమున మమ్ముఁ గరుణ నెసఁగఁగ గనుమా!” (8)
తే.గీ.
అనుచుఁ బరిపరి విధముల వినుతి సేసి,
పతికి, నత్తమామలకును నతివ తెలుప;
సంతసమ్మున విని, వారు సమ్మతించి,
“వ్రతము సలుపంగ వలె” నని పలికి రపుడు! (9)
కం.
ఇది విన్న యూరి సుదతులు
ముదమున మది మెచ్చి యంతఁ బున్నమి మున్నై
యెదురుపడు శుక్రవారము
గదురన్ శ్రావణమునందు ఘనమగు వేడ్కన్! (10)
తే.గీ.
“పద్మకరి! సర్వలోకైకవంద్య! లక్ష్మి!
దేవి! నారాయణప్రి యాబ్ధిజ నమామి”
యనుచు వారలు చారుమతిని గలసియుఁ
జేరి వరలక్ష్మి పూజను జేసి రపుడు. (11)
తే.గీ.
తొలి ప్రదక్షిణచే నందియలును మ్రోగె;
మలి ప్రదక్షిణఁ గంకణములు మెఱసెను;
కడ ప్రదక్షిణ సర్వాంగ ఘటిత భూష
ణ యుతలైరి! సంపదలె యందఱి గృహాల!! (12)
తే.గీ.
పఱఁగ వరలక్ష్మి కరుణించి పడతులకును
సంపదలు ధాన్య సౌఖ్య సత్సంతతులను,
నాయురారోగ్య భోగ్య సన్మాన్యములను
దగఁ బ్రసాదించె! వ్రత ఫలితమ్ము దక్కె!! (13)
కం.
సతి వింటివె యీ కథ! నే
సతి పతు లిది విన్న మఱియుఁ జదివిన, లక్ష్మీ
సతి, తా నొసఁగును సకలము,
లతి శుభముల నిచ్చుఁ గాత మనవరతమ్మున్! (14)
(ఇది శ్రీ వరలక్ష్మీ వ్రత మాహాత్మ్య కథ)
ఆదివారం, ఆగస్టు 08, 2021
నూటయెనిమిదవ పద్యము: శ్రీ కేశవ కంద గీత గర్భ చంపకోత్పల శతకము [గర్భకవిత్వము]
ఓం నమో భగవతే వాసుదేవాయ
నూటయెనిమిదవ పద్యము:
చంపకమాల:
స్థిత మతి జోడ్చియుం, గడిఁది శ్రేష్ఠత నిచ్చియుఁ, గావుమయ్య సౌ
మ్యత, గురుతం; గడుం బొసఁగ, మాన్యతఁ గూర్చియుఁ బ్రోవుమయ్య; గ
ణ్యత ధృత ప్రేమ, నా శతక మంకితముం గొని, శాంతిఁ బెంచి, కృ
ష్ణ! తనుపవే! హరీ! తనర సంబర మీయవె! తార్క్ష్య! కేశవా! 108
గర్భిత కందము:
మతి జోడ్చియుం, గడిఁది శ్రే
ష్ఠత నిచ్చియుఁ, గావుమయ్య సౌమ్యత, గురుతన్;
ధృత ప్రేమ, నా శతక మం
కితముం గొని, శాంతిఁ బెంచి, కృష్ణ! తనుపవే! 108
గర్భిత తేటగీతి:
కడిఁది శ్రేష్ఠత నిచ్చియుఁ, గావుమయ్య!
పొసఁగ, మాన్యతఁ గూర్చియుఁ బ్రోవుమయ్య!
శతక మంకితముం గొని, శాంతిఁ బెంచి,
తనర సంబర మీయవె! తార్క్ష్య! కేశ! 108
నూటయేడవ పద్యము: శ్రీ కేశవ కంద గీత గర్భ చంపకోత్పల శతకము [గర్భకవిత్వము]
ఓం నమో భగవతే వాసుదేవాయ
నూటయేడవ పద్యము:
చంపకమాల:
నవ శతకాద్యులే యిలను నా శతకమ్ముఁ బఠింపఁగాను, స
వ్య వివధమౌఁ; దగన్ వెలయఁ బ్రస్ఫుట గర్భకవిత్వ మిచ్చు; శ్రీ
ధవ! హిత పండితుల్ గనఁగ, ధన్యత నిచ్చును గాఢ భక్తి; యా
దవ మహితా! హరీ! స్థిరత, దైవిక గాథలఁ దెల్పుఁ గేశవా! 107
గర్భిత కందము:
శతకాద్యులే యిలను నా
శతకమ్ముఁ బఠింపఁగాను, సవ్య వివధమౌ;
హిత పండితుల్ గనఁగ ధ
న్యత నిచ్చును గాఢ భక్తి; యాదవ మహితా! 107
గర్భిత తేటగీతి:
ఇలను నా శతకమ్ముఁ బఠింపఁగాను,
వెలయఁ బ్రస్ఫుట గర్భకవిత్వ మిచ్చుఁ;
గనఁగ, ధన్యత నిచ్చును గాఢ భక్తి;
స్థిరత, దైవిక గాథలఁ దెల్పుఁ గేశ! 107
శనివారం, ఆగస్టు 07, 2021
నూటయాఱవ పద్యము: శ్రీ కేశవ కంద గీత గర్భ చంపకోత్పల శతకము [గర్భకవిత్వము]
ఓం నమో భగవతే వాసుదేవాయ
నూటయాఱవ పద్యము:
చంపకమాల:
వెస రచియింప నన్ సరిగఁ బ్రేచి, చికీర్షిత చర్చ సేసి, చే
ర్చి సదయఁ దా, మొగిన్ దొసఁగుఁ జెప్పియు, దిద్దఁగఁ, దుష్టి మెచ్చియున్,
దెస వచియించి, నన్ బరఁగ దిగ్రుచిఁ దేల్చిన పండితాళిఁ గొ
ల్తు సతతమున్; హరీ! యడుగుఁ దోయజ మంటెద నయ్య! కేశవా! 106
గర్భిత కందము:
రచియింప నన్ సరిగఁ బ్రే
చి, చికీర్షిత చర్చ సేసి, చేర్చి సదయఁ, దా
వచియించి, నన్ బరఁగ ది
గ్రుచిఁ దేల్చిన పండితాళిఁ గొల్తు సతతమున్! 106
గర్భిత తేటగీతి:
సరిగఁ బ్రేచి, చికీర్షిత చర్చ సేసి,
దొసఁగుఁ జెప్పియు, దిద్దఁగఁ, దుష్టి మెచ్చి,
పరఁగ దిగ్రుచిఁ దేల్చిన పండితాళి
యడుగుఁ దోయజ మంటెద నయ్య! కేశ! 106
నూటయైదవ పద్యము: శ్రీ కేశవ కంద గీత గర్భ చంపకోత్పల శతకము [గర్భకవిత్వము]
ఓం నమో భగవతే వాసుదేవాయ
నూటయైదవ పద్యము:
చంపకమాల:
ధ్రువ! నినుఁ గేశవున్ శతక రూపునఁ గొల్చియు, సన్నుతింపఁ, బ్రో
వవె వెస నన్! హరీ! పుడమి వర్ధిలఁ, బొత్త మపూర్వరీతిఁ జూ
పవె! ఘనదైవమా! కవుల పంక్తినిఁ జేర్చియు, గారవించి, తే
ర్పవె జగతిన్! గడున్ భువిని వ్యాప్తము సేయవె! పూజ్య! కేశవా! 105
గర్భిత కందము:
నినుఁ గేశవున్ శతక రూ
పునఁ గొల్చియు, సన్నుతింపఁ, బ్రోవవె వెస నన్!
ఘనదైవమా! కవుల పం
క్తినిఁ జేర్చియు, గారవించి, తేర్పవె జగతిన్! 105
గర్భిత తేటగీతి:
శతక రూపునఁ గొల్చియు, సన్నుతింపఁ,
బుడమి వర్ధిలఁ, బొత్త మపూర్వరీతిఁ
గవుల పంక్తినిఁ జేర్చియు, గారవించి,
భువిని వ్యాప్తము సేయవె! పూజ్య! కేశ! 105
శుక్రవారం, ఆగస్టు 06, 2021
నూటనాలుఁగవ పద్యము: శ్రీ కేశవ కంద గీత గర్భ చంపకోత్పల శతకము [గర్భకవిత్వము]
ఓం నమో భగవతే వాసుదేవాయ
నూటనాలుఁగవ పద్యము:
చంపకమాల:
గత సుకవీశులం దమర, గర్భకవిత్వ ప్రియత్వ మేచ, వ్రా
సితిఁ గొలఁదిన్; గనం, గవిత శ్రేష్ఠముఁ గ్లిష్టముఁ గాఁగ, నేను సం
గత స్వక నైపుణిన్, శతక గర్భకవిత్వముఁ జక్క వ్రాయ, వం
ద్యత యెసఁగెన్! వెసన్, హృదియ నర్తిలె నాకపు టింటఁ! గేశవా! 104
గర్భిత కందము:
సుకవీశులం దమర, గ
ర్భకవిత్వ ప్రియత్వ మేచ, వ్రాసితిఁ గొలఁదిన్;
స్వక నైపుణిన్, శతక గ
ర్భకవిత్వముఁ జక్క వ్రాయ, వంద్యత యెసఁగెన్! 104
గర్భిత తేటగీతి:
అమర, గర్భకవిత్వ ప్రియత్వ మేచఁ,
గవిత శ్రేష్ఠముఁ గ్లిష్టముఁ గాఁగ, నేను
శతక గర్భకవిత్వముఁ జక్క వ్రాయ,
హృదియ నర్తిలె నాకపు టింటఁ! గేశ! 104
నూటమూఁడవ పద్యము: శ్రీ కేశవ కంద గీత గర్భ చంపకోత్పల శతకము [గర్భకవిత్వము]
ఓం నమో భగవతే వాసుదేవాయ
నూటమూఁడవ పద్యము:
చంపకమాల:
స్వభు! నవ విగ్రహం బొనర జాంబవుఁ డుంపఁగ, నొంటిమిట్టపై
విభవముతోఁ గడుం గృపను వెల్గెడు రాఘవ! శ్రేష్ఠ! శార్ఙ్గి స
న్నిభ! రవినేత్ర! నీ వొనర నింపవె మోదము నో కుజేశ! ప్రా
క్ప్రభ లిడవే! వెసం బ్రజలు రంజిలఁ గావవె! రామ! కేశవా! 103
గర్భిత కందము:
నవ విగ్రహం బొనర జాం
బవుఁ డుంపఁగ, నొంటిమిట్టపై విభవముతో,
రవినేత్ర! నీ వొనర నిం
పవె మోదము నో కుజేశ! ప్రాక్ప్రభ లిడవే! 103
గర్భిత తేటగీతి:
ఒనర జాంబవుఁ డుంపఁగ, నొంటిమిట్టఁ
గృపను వెల్గెడు రాఘవ! శ్రేష్ఠ! శార్ఙ్గి!
యొనర నింపవె మోదము నో కుజేశ!
ప్రజలు రంజిలఁ గావవె! రామ! కేశ! 103
నూటరెండవ పద్యము: శ్రీ కేశవ కంద గీత గర్భ చంపకోత్పల శతకము [గర్భకవిత్వము]
ఓం నమో భగవతే వాసుదేవాయ
నూటరెండవ పద్యము:
చంపకమాల:
శ్రమ నకలంకుఁడై పరఁగ రత్నకుఁ డూను తపః ప్రదీప్త నా
గము పయినన్ మము న్నెపుడుఁ గాచెడు రత్నగిరీశ! దేవ! శ్రే
యము వికసింప, నే విసుగు నందక, యన్నవరేశ! సత్య! నా
ణ్యము లిడెదే! హరీ! దయల నందఁగఁ జేసెదె! తార్క్ష్య! కేశవా! 102
గర్భిత కందము:
అకలంకుఁడై పరఁగ ర
త్నకుఁ డూను తపః ప్రదీప్త నాగము పయినన్
వికసింప, నే విసుగు నం
దక, యన్నవరేశ! సత్య! నాణ్యము లిడెదే! 102
గర్భిత తేటగీతి:
పరఁగ రత్నకుఁ డూను తపః ప్రదీప్త!
యెపుడుఁ గాచెడు రత్నగిరీశ! దేవ!
విసుగు నందక, యన్నవరేశ! సత్య!
దయల నందఁగఁ జేసెదె! తార్క్ష్య! కేశ! 102
నూటయొకటవ పద్యము: శ్రీ కేశవ కంద గీత గర్భ చంపకోత్పల శతకము [గర్భకవిత్వము]
ఓం నమో భగవతే వాసుదేవాయ
నూటయొకటవ పద్యము:
చంపకమాల:
అల ముని సాకుచేఁ, దిరుమలాద్రినిఁ జేరియు దేవ! నీవు తి
ప్పలఁబడియుం, గడుం బ్రియతఁ బద్మవతిం గని, పెండ్లియాడి, యూ
హలఁ గని, భార్యలం గ్రమత నక్కునఁ జేర్చియు, ఱాయివైతె, కో
ర్కుల నిడితే! హరీ! జనుల మ్రొక్కుల నందితె! శౌరి! కేశవా! 101
గర్భిత కందము:
ముని సాకుచేఁ, దిరుమలా
ద్రినిఁ జేరియు దేవ! నీవు తిప్పలఁబడియుం
గని భార్యలం, గ్రమత న
క్కునఁ జేర్చియు, ఱాయివైతె, కోర్కుల నిడితే! 101
గర్భిత తేటగీతి:
తిరుమలాద్రినిఁ జేరియు దేవ! నీవు
ప్రియతఁ బద్మవతిం గని, పెండ్లియాడి,
క్రమత నక్కునఁ జేర్చియు, ఱాయివైతె!
జనుల మ్రొక్కుల నందితె! శౌరి! కేశ! 101
గురువారం, ఆగస్టు 05, 2021
నూఱవ పద్యము: శ్రీ కేశవ కంద గీత గర్భ చంపకోత్పల శతకము [గర్భకవిత్వము]
ఓం నమో భగవతే వాసుదేవాయ
నూఱవ పద్యము:
చంపకమాల:
త్వర, ఘన! రాఘవా! మిగులఁ దప్తుని భద్రుని మెచ్చి, నీవు, భూ
ధరము పయిం గడుం దొడరి, దారయుఁ దమ్ముఁడు తోడనుండ, స్వం
కుర ఘన భక్తితో గుడిని గోపన గట్టఁగఁ, గూర్మి నుంటె, ప్ర
స్ఫుర కృపతోన్, వెసం బ్రజలఁ బ్రోచుచు, నో రఘురామ! కేశవా! 100
గర్భిత కందము:
ఘన! రాఘవా! మిగులఁ ద
ప్తుని భద్రుని మెచ్చి, నీవు, భూధరము పయిన్
ఘన భక్తితో గుడిని గో
పన గట్టఁగఁ, గూర్మి నుంటె, ప్రస్ఫుర కృపతోన్! 100
గర్భిత తేటగీతి:
మిగులఁ దప్తుని భద్రుని మెచ్చి, నీవుఁ
దొడరి, దారయుఁ దమ్ముఁడు తోడనుండ,
గుడిని గోపన గట్టఁగఁ, గూర్మి నుంటె,
ప్రజలఁ బ్రోచుచు, నో రఘురామ! కేశ! 100
తొంబదితొమ్మిదవ పద్యము: శ్రీ కేశవ కంద గీత గర్భ చంపకోత్పల శతకము [గర్భకవిత్వము]
తొంబదితొమ్మిదవ పద్యము:
చంపకమాల:
అల సుమనోజ్ఞమై, పరఁగ యాదమహర్షి తపాన, వెల్గు తా
వలముగనౌ స్థలిన్, శ్రిత శుభప్రద యాదగిరిన్, వసించి కొ
ల్పుల సుమవేదిపై, నరులఁ బ్రోచు మధుద్విష! నారసింహ! శో
భిలఁ గనుమా! హరీ! వెసనుఁ బ్రేల్చుమ దుష్కృతి! విష్ణు! కేశవా! 99
గర్భిత కందము:
సుమనోజ్ఞమై, పరఁగ యా
దమహర్షి తపాన వెల్గు తావలముగనౌ
సుమవేదిపై, నరులఁ బ్రో
చు మధుద్విష! నారసింహ! శోభిలఁ గనుమా! 99
గర్భిత తేటగీతి:
పరఁగ యాదమహర్షి తపాన వెల్గు,
శ్రిత శుభప్రద యాదగిరిన్ వసించి,
నరులఁ బ్రోచు మధుద్విష! నారసింహ!
వెసనుఁ బ్రేల్చుమ దుష్కృతి! విష్ణు! కేశ! 99
మంగళవారం, ఆగస్టు 03, 2021
తొంబదియెనిమిదవ పద్యము: శ్రీ కేశవ కంద గీత గర్భ చంపకోత్పల శతకము [గర్భకవిత్వము]
ఓం నమో భగవతే వాసుదేవాయ
తొంబదియెనిమిదవ పద్యము:
చంపకమాల:
వర! సుమనోహరా! గుఱిని వస్త్రములన్ విడి, గోపికాళి, స
త్వర మునుఁగన్, వెసన్ మునిఁగి, స్త్నానము సేయఁగఁ, బోయి నీవు, శ్రీ
శ్వర! గమనించియున్, వశల వస్త్రములం గొని, వారు మ్రొక్క, స
త్వర మిడితే! హరీ! త్వరగ వారలఁ దేర్చితె! వ్యక్త! కేశవా! 98
గర్భిత కందము:
సుమనోహరా! గుఱిని వ
స్త్రములన్ విడి, గోపికాళి, సత్వర మునుఁగన్,
గమనించియున్, వశల వ
స్త్రములం గొని, వారు మ్రొక్క, సత్వర మిడితే! 98
గర్భిత తేటగీతి:
గుఱిని వస్త్రములన్ విడి, గోపికాళి,
మునిఁగి, స్త్నానము సేయఁగఁ, బోయి నీవు,
వశల వస్త్రములం గొని, వారు మ్రొక్క,
త్వరగ వారలఁ దేర్చితె! వ్యక్త! కేశ! 98
తొంబదియేడవ పద్యము: శ్రీ కేశవ కంద గీత గర్భ చంపకోత్పల శతకము [గర్భకవిత్వము]
ఓం నమో భగవతే వాసుదేవాయ
తొంబదియేడవ పద్యము:
చంపకమాల:
చని, వన మందునం దొడరి, శప్తుని భీమరథుం బలాదు వ్యో
మునిఁ గనియున్, హరీ! కొసరి, గోపుల దాఁచఁగ, గుర్తెఱింగి, చే
తనుఁ గొని కాళ్ళనుం, బరఁగ దబ్బునఁ ద్రిప్పియు, బండఁ గొట్టి, బ్రుం
గ నడఁచితే! వనిన్ సరగఁ గాచితె గోపుల శౌరి! కేశవా! 97
గర్భిత కందము:
వన మందునం దొడరి, శ
ప్తుని భీమరథుం బలాదు వ్యోమునిఁ గనియుం,
గొని కాళ్ళనుం, బరఁగ ద
బ్బునఁ ద్రిప్పియు, బండఁ గొట్టి, బ్రుంగ నడఁచితే! 97
గర్భిత తేటగీతి:
తొడరి, శప్తుని భీమరథుం బలాదుఁ
గొసరి, గోపుల దాఁచఁగ, గుర్తెఱింగి,
పరఁగ దబ్బునఁ ద్రిప్పియు, బండఁ గొట్టి,
సరగఁ గాచితె గోపుల శౌరి! కేశ! 97
తొంబదియాఱవ పద్యము: శ్రీ కేశవ కంద గీత గర్భ చంపకోత్పల శతకము [గర్భకవిత్వము]
తొంబదియాఱవ పద్యము:
చంపకమాల:
ఘన! భవనాశకా! యమర, ఖాండవ మేర్చఁగ నగ్ని వేఁడ, న
ప్ప నతిఘ మీన్, వెసం బుడికి పార్థుఁడు నీవునుఁ బోటుముట్ల, దీ
క్షను, నవ శక్తిమైఁ గదలి, గాండివి కాల్పఁగ ఖాండవమ్ము, ఠీ
వినిఁ గనవే! హరీ! యిడవె వేగమె సాయము నీశ! కేశవా! 96
గర్భిత కందము:
భవనాశకా! యమర, ఖాం
డవ మేర్చఁగ నగ్ని వేఁడ, నప్ప నతిఘ మీన్,
నవ శక్తిమైఁ గదలి, గాం
డివి కాల్పఁగ ఖాండవమ్ము, ఠీవినిఁ గనవే! 96
గర్భిత తేటగీతి:
అమర, ఖాండవ మేర్చఁగ నగ్ని వేఁడఁ,
బుడికి పార్థుఁడు నీవునుఁ బోటుముట్లఁ,
గదలి, గాండివి కాల్పఁగ ఖాండవమ్ము,
నిడవె వేగమె సాయము నీశ! కేశ! 96
సోమవారం, ఆగస్టు 02, 2021
తొంబదియైదవ పద్యము: శ్రీ కేశవ కంద గీత గర్భ చంపకోత్పల శతకము [గర్భకవిత్వము]
తొంబదియైదవ పద్యము:
చంపకమాల:
తత ఘన! గోదయే తలనుఁ దాల్చిన మాలను దైవపూజఁ జే
ర్చి, తనరఁగా, వెసం గనియు, జియ్యయె తప్పనఁ; "గ్రమ్మఱంగఁ ద
ద్వ్రత, తనుఁ దాల్చి, నా కిడిన దండనె తాల్చెద నే" నటంచుఁ, దా
ల్చితె సతమున్! హరీ! రమణి చిత్తముఁ దేర్చితె శ్లాఘ్య! కేశవా! 95
గర్భిత కందము:
ఘన! గోదయే తలనుఁ దా
ల్చిన మాలను దైవపూజఁ జేర్చి, తనరఁగాఁ,
"దనుఁ దాల్చి, నా కిడిన దం
డనె తాల్చెద నే" నటంచుఁ, దాల్చితె సతమున్! 95
గర్భిత తేటగీతి:
తలనుఁ దాల్చిన మాలను దైవపూజఁ
గనియు, జియ్యయె తప్పనఁ; "గ్రమ్మఱంగ
నిడిన దండనె తాల్చెద నే" నటంచుఁ,
రమణి చిత్తముఁ దేర్చితె శ్లాఘ్య! కేశ! 95
తొంబదినాలుఁగవ పద్యము: శ్రీ కేశవ కంద గీత గర్భ చంపకోత్పల శతకము [గర్భకవిత్వము]
ఓం నమో భగవతే వాసుదేవాయ
తొంబదినాలుఁగవ పద్యము:
చంపకమాల:
అన, విను శ్రీవరా! గిరిధరా! కన, నాయమ కృష్ణ మీర! క
న్గొని, నిను వే కడుం దనివి, గోపిక రీతినిఁ దాన యెంచి, పా
వన మన మూన్చెఁ! దన్మధుర భక్తినిఁ బాడిన మాన్య కిత్తె ధీ
యు, నభవమున్, భువిన్ బుధ నియోగ్య మహత్కృతిఁ బూజ్య! కేశవా! 94
గర్భిత కందము:
విను శ్రీవరా! గిరిధరా!
కన, నాయమ కృష్ణ మీర! కన్గొని నిను, వే
మన మూన్చెఁ! దన్మధుర భ
క్తినిఁ బాడిన మాన్య కిత్తె ధీయు, నభవమున్! 94
గర్భిత తేటగీతి:
గిరిధరా! కన, నాయమ కృష్ణ మీర!
తనివి, గోపిక రీతినిఁ దాన యెంచి,
మధుర భక్తినిఁ బాడిన మాన్య కిత్తె
బుధ నియోగ్య మహత్కృతిఁ బూజ్య! కేశ! 94
ఆదివారం, ఆగస్టు 01, 2021
తొంబదిమూఁడవ పద్యము: శ్రీ కేశవ కంద గీత గర్భ చంపకోత్పల శతకము [గర్భకవిత్వము]
ఓం నమో భగవతే వాసుదేవాయ
తొంబదిమూఁడవ పద్యము:
చంపకమాల:
కన, వనమాలి! నీ వలరఁ, గ్రక్కన నీ కృతు లన్నమయ్య క
మ్ర నుతులతో, హరీ! యెసఁగ వ్రాసియు, నంకిత మిచ్చి నీకు గొ
బ్బున ఘనమోదముం జెలఁగి పూన్చిన, మెచ్చితె! శ్రీనివాస! చి
ద్వన మిడితే, భువిన్ స్థిర విభాసిత కీర్తులఁ దేర్చి, కేశవా! 93
గర్భిత కందము:
వనమాలి! నీ వలరఁ, గ్ర
క్కన నీ కృతు లన్నమయ్య కమ్ర నుతులతో,
ఘనమోదముం జెలఁగి పూ
న్చిన, మెచ్చితె! శ్రీనివాస! చిద్వన మిడితే! 93
గర్భిత తేటగీతి:
అలరఁ, గ్రక్కన నీ కృతు లన్నమయ్య
యెసఁగ వ్రాసియు, నంకిత మిచ్చి నీకుఁ
జెలఁగి పూన్చిన, మెచ్చితె! శ్రీనివాస!
స్థిర విభాసిత కీర్తులఁ దేర్చి, కేశ! 93
శనివారం, జులై 31, 2021
తొంబదిరెండవ పద్యము: శ్రీ కేశవ కంద గీత గర్భ చంపకోత్పల శతకము [గర్భకవిత్వము]
ఓం నమో భగవతే వాసుదేవాయ
తొంబదిరెండవ పద్యము:
చంపకమాల:
హిత! ఖగవాహనా! క్రమత నింపగు భక్తిని రామదాసు ప
న్ని, తనరుచున్ గడున్ రమణ, నీపయిఁ గీర్తనలన్ రచించి, స
ద్వ్రత! నిగమోన్నతా! కదలి, భద్రగిరిన్ గుడిఁ గట్ట నీకుఁ, బ్రా
జ్ఞ! తరలవే! హరీ! యెలమిఁ గావవె మోక్షము నిచ్చి! కేశవా! 92
గర్భిత కందము:
ఖగవాహనా! క్రమత నిం
పగు భక్తిని రామదాసు పన్ని, తనరుచున్
నిగమోన్నతా! కదలి, భ
ద్రగిరిన్ గుడిఁ గట్ట నీకుఁ, బ్రాజ్ఞ! తరలవే! 92
గర్భిత తేటగీతి:
క్రమత నింపగు భక్తిని రామదాసు,
రమణ, నీపయిఁ గీర్తనలన్ రచించి,
కదలి, భద్రగిరిన్ గుడిఁ గట్ట నీకు!
నెలమిఁ గావవె మోక్షము నిచ్చి! కేశ! 92
శుక్రవారం, జులై 30, 2021
తొంబదియొకటవ పద్యము: శ్రీ కేశవ కంద గీత గర్భ చంపకోత్పల శతకము [గర్భకవిత్వము]
తొంబదియొకటవ పద్యము:
చంపకమాల:
అదె దయఁ బూని, నీ వమరఁ, ద్యాగయ కీర్తన లందు నిల్చి, కాం
చెదె యెలమిన్! హరీ! సరగ, "శ్రీవరు సన్నిధి సౌఖ్య" మన్న, మె
చ్చెదె! జయ రాఘవా! వఱలి, చిజ్జయ మిచ్చెదె! పద్మనాభ! స
త్పద మిడియున్, క్షితిం గృతుల భక్తిని నీన్ బులకింతె, కేశవా! 91
గర్భిత కందము:
దయఁ బూని, నీ వమరఁ, ద్యా
గయ కీర్తన లందు నిల్చి, కాంచెదె యెలమిన్!
జయ రాఘవా! వఱలి, చి
జ్జయ మిచ్చెదె! పద్మనాభ! సత్పద మిడియున్! 91
గర్భిత తేటగీతి:
అమరఁ, ద్యాగయ కీర్తన లందు నిల్చి,
సరగ, "శ్రీవరు సన్నిధి సౌఖ్య" మన్న,
వఱలి, చిజ్జయ మిచ్చెదె! పద్మనాభ!
కృతుల భక్తిని నీన్ బులకింతె, కేశ! 91
గురువారం, జులై 29, 2021
తొంబదవ పద్యము: శ్రీ కేశవ కంద గీత గర్భ చంపకోత్పల శతకము [గర్భకవిత్వము]
తొంబదవ పద్యము:
ఉత్పలమాల:
ఓ యవనారి! నీ వఘసముద్భవనాశకమౌ పథమ్ముఁ, బా
రాయణకై తగం బరమ రమ్యమునౌ ఘనభాగ్యరాశి న
య్యా! యవతారకా! భువిని నౌర! వెలార్చితె మొల్ల సేఁత రా
మాయణమున్! హరీ రచన మాదృతిఁ దేర్చితె! ప్రాజ్ఞ! కేశవా! 90
గర్భిత కందము:
యవనారి! నీ వఘసము
ద్భవనాశకమౌ పథమ్ముఁ, బారాయణకై
యవతారకా! భువిని నౌ
ర! వెలార్చితె మొల్ల సేఁత రామాయణమున్! 90
గర్భిత తేటగీతి:
అఘసముద్భవనాశకమౌ పథమ్ముఁ,
బరమ రమ్యమునౌ ఘనభాగ్యరాశి,
భువిని నౌర! వెలార్చితె మొల్ల సేఁత!
రచన మాదృతిఁ దేర్చితె! ప్రాజ్ఞ! కేశ! 90
బుధవారం, జులై 28, 2021
ఎనుబదితొమ్మిదవ పద్యము: శ్రీ కేశవ కంద గీత గర్భ చంపకోత్పల శతకము [గర్భకవిత్వము]
ఓం నమో భగవతే వాసుదేవాయ
ఎనుబదితొమ్మిదవ పద్యము:
చంపకమాల:
ధ్రువ! ఘన! రాఘవా! యలరఁ దోచిన భాగవతాప్తిఁ గోరి, శ్రీ
ధవ! మదిలోఁ, గడుం దడవి, దానిని భక్తియుతమ్ముగాను, నీ
భువిఁ దనరన్, హరీ! పరఁగఁ బోతనచేఁ దగ వ్రాయఁజేసి, దా
న వెలిఁగితే, క్షితిన్ వఱలి, నమ్మికఁ బెంచితె భక్తిఁ గేశవా! 89
గర్భిత కందము:
ఘన! రాఘవా! యలరఁ దో
చిన భాగవతాప్తిఁ గోరి, శ్రీధవ! మదిలోఁ,
దనరన్, హరీ! పరఁగఁ బో
తనచేఁ దగ వ్రాయఁజేసి, దాన వెలిఁగితే! 89
గర్భిత తేటగీతి:
అలరఁ దోచిన భాగవతాప్తిఁ గోరి,
తడవి, దానిని భక్తియుతమ్ముగాను,
పరఁగఁ బోతనచేఁ దగ వ్రాయఁజేసి,
వఱలి, నమ్మికఁ బెంచితె భక్తిఁ గేశ! 89
మంగళవారం, జులై 27, 2021
ఎనుబదియెనిమిదవ పద్యము: శ్రీ కేశవ కంద గీత గర్భ చంపకోత్పల శతకము [గర్భకవిత్వము]
ఓం నమో భగవతే వాసుదేవాయ
ఎనుబదియెనిమిదవ పద్యము:
చంపకమాల:
మన, జగదీశ్వరా! పరఁగ మామ, గజమ్మునుఁ బంపఁగాను, మా
ర్పనుఁ జనియుం, గడున్ ఘన దురమ్మున, సింహ విఘాత రీతి, ది
గ్గనఁ దగఁ గ్రుమ్మియున్ సరగఁ గంసు గజమ్మునుఁ జంపినావె, జో
రునఁ బొగడన్, హరీ! వెలిఁగి, రుండికఁ జేరవె! వృష్ణి! కేశవా! 88
గర్భిత కందము:
జగదీశ్వరా! పరఁగ మా
మ, గజమ్మునుఁ బంపఁగాను, మార్పనుఁ జనియున్,
దగఁ గ్రుమ్మియున్ సరగఁ గం
సు గజమ్మునుఁ జంపినావె, జోరునఁ బొగడన్! 88
గర్భిత తేటగీతి:
పరఁగ మామ, గజమ్మునుఁ బంపఁగాను,
ఘన దురమ్మున, సింహ విఘాత రీతి,
సరగఁ గంసు గజమ్మునుఁ జంపినావె!
వెలిఁగి, రుండికఁ జేరవె! వృష్ణి! కేశ! 88
ఆదివారం, జులై 25, 2021
ఎనుబదియేడవ పద్యము: శ్రీ కేశవ కంద గీత గర్భ చంపకోత్పల శతకము [గర్భకవిత్వము]
ఓం నమో భగవతే వాసుదేవాయ
ఎనుబదియేడవ పద్యము:
చంపకమాల:
కల మెయిఁ బిన్నటన్ జదల కాన్కయునౌ శశి, రామచంద్ర! కా
వలెననుచో, వెసన్ దరికి వచ్చియు, మంత్రి సుమంత్రుఁ డప్డుఁ దా
నల, పయిఁ జంద్రునే, యహహ! యమ్మెయి నద్దము నందుఁ జూపి, మె
ప్పులఁ గొనఁడే! హరీ! మదినిఁ బూర్తిగఁ గెల్వఁడె! మాన్య! కేశవా! 87
గర్భిత కందము:
మెయిఁ బిన్నటం, జదల కా
న్కయునౌ శశి, రామచంద్ర! కావలెననుచోఁ
బయిఁ జంద్రునే యహహ! య
మ్మెయి నద్దము నందుఁ జూపి, మెప్పులఁ గొనఁడే! 87
గర్భిత తేటగీతి:
చదల కాన్కయునౌ శశి, రామచంద్ర!
దరికి వచ్చియు, మంత్రి సుమంత్రుఁ డప్డు,
నహహ! యమ్మెయి నద్దము నందుఁ జూపి,
మదినిఁ బూర్తిగఁ గెల్వఁడె! మాన్య! కేశ! 87
ఎనుబదియాఱవ పద్యము: శ్రీ కేశవ కంద గీత గర్భ చంపకోత్పల శతకము [గర్భకవిత్వము]
ఓం నమో భగవతే వాసుదేవాయ
ఎనుబదియాఱవ పద్యము:
చంపకమాల:
కృత వర గర్వియై కనల, ఖేచరులే కని కాలనేమి, సం
తత భయులై, కడున్ జెదరి, నమ్మియు వే నినుఁ జేరి, పొంద నా
ర్ద్రతఁ, ద్వర నంద నీ శరణు, తార్క్ష్యరథా! ఖలుఁ, జక్ర మేసి, చం
పి, తనరితే! హరీ! తునిమి, మెప్పుల నందితె తుష్టిఁ గేశవా! 86
గర్భిత కందము:
వర గర్వియై కనల, ఖే
చరులే కని కాలనేమి, సంతత భయులై,
త్వర నంద నీ శరణు, తా
ర్క్ష్యరథా! ఖలుఁ, జక్ర మేసి, చంపి, తనరితే! 86
గర్భిత తేటగీతి:
కనల, ఖేచరులే కని కాలనేమిఁ,
జెదరి, నమ్మియు వే నినుఁ జేరి, పొంద
శరణు, తార్క్ష్యరథా! ఖలుఁ, జక్ర మేసి,
తునిమి, మెప్పుల నందితె తుష్టిఁ గేశ! 86
శనివారం, జులై 24, 2021
ఎనుబదియైదవ పద్యము: శ్రీ కేశవ కంద గీత గర్భ చంపకోత్పల శతకము [గర్భకవిత్వము]
ఓం నమో భగవతే వాసుదేవాయ
ఎనుబదియైదవ పద్యము:
చంపకమాల:
ధ్రువ! భువి నాశియై చెలఁగు ధుంధువుఁ జెచ్చెరఁ ద్రెళ్ళఁజేయ, నూ
త్న విభలతో, హరీ! సువదనా! కువలాశ్వునిఁ జొచ్చి, యీవు మా
ధవ! రవళించుచున్, నియతి దానవుఁ జంపఁగ, నిర్జరాళి న
ప్పి వొగడరే! కనన్ జనులు ప్రీతిని నొందరె! శార్ఙ్గి! కేశవా! 85
గర్భిత కందము:
భువి నాశియై చెలఁగు ధుం
ధువుఁ జెచ్చెరఁ ద్రెళ్ళఁజేయ, నూత్న విభలతో
రవళించుచున్, నియతి దా
నవుఁ జంపఁగ, నిర్జరాళి నప్పి, వొగడరే! 85
గర్భిత తేటగీతి:
చెలఁగు ధుంధువుఁ జెచ్చెరఁ ద్రెళ్ళఁజేయ,
సువదనా! కువలాశ్వునిఁ జొచ్చి, యీవు
నియతి దానవుఁ జంపఁగ, నిర్జరాళి,
జనులు ప్రీతిని నొందరె! శార్ఙ్గి! కేశ! 85
ఎనుబదినాలుఁగవ పద్యము: శ్రీ కేశవ కంద గీత గర్భ చంపకోత్పల శతకము [గర్భకవిత్వము]
ఓం నమో భగవతే వాసుదేవాయ
ఎనుబదినాలుఁగవ పద్యము:
చంపకమాల:
క్రతు! నిగమోన్నతా! యజగరమ్ముగ మాఱి యఘాసురుండు, భూ
నుత! కనుచున్, నినుం బసులనుం బశుపాలురఁ బట్టి, వేగ, సూ
నృత! జగదీశ్వరా! మెఱసి, మ్రింగఁగ, గొంతున మేనుఁ బెంచి, క
న్న! తునిమితే! హరీ! సఖుల నచ్చికఁ గాచితె! శౌరి! కేశవా! 84
గర్భిత కందము:
నిగమోన్నతా! యజగర
మ్ముగ మాఱి యఘాసురుండు, భూనుత! కనుచున్,
జగదీశ్వరా! మెఱసి, మ్రిం
గఁగ, గొంతున మేనుఁ బెంచి, కన్న! తునిమితే! 84
గర్భిత తేటగీతి:
అజగరమ్ముగ మాఱి యఘాసురుండు,
పసులనుం బశుపాలురఁ బట్టి, వేగ,
మెఱసి, మ్రింగఁగ, గొంతున మేనుఁ బెంచి,
సఖుల నచ్చికఁ గాచితె! శౌరి! కేశ! 84